Wiedeń, kościół Am Hof

Szczegóły: | Odsłony: 3313

Wiedeń, kościół Am Hof
Wiedeń, kościół Dziewięciu Chórów Anielskich (Am Hof)
Wien, kirche Am Hof

Lokalizacja: Wiedeń, Schulhof 1 (48.210962, 16.368446)
Budowa: 1386-1403, 1662
Budowniczy: Carlo Antonio Carlone (fasada)
Styl: gotyk, barok

HISTORIA. Kościół zbudowany został przez karmelitów w latach 1386-1403. W czasie reformacji popadł w ruinę. W 1554 r. został przekazany jezuitom i odnowiony. W 1662 r. powstała obecna barokowa fasada według projektu Carlo Antonio Carlone. W 1773 r. po kasacie zakonu jezuitów kościół stał się świątynia garnizonową a od 1783 r. parafialną. W 1789 r. miała miejsce klasycystyczna przebudowa wnętrza kościoła. Z tarasu kościoła ogłoszono 6 sierpnia 1806 r. rozwiązanie Cesarstwa Rzymskiego. Wcześniej bo w 1782 r. z tegoż tarasu papież Pius VI pobłogosławił mieszkańców Wiednia. Podobne wydarzenia miały miejsce jeszcze dwa razy kiedy to Jan Paweł II w 1983 r. i Benedykt XVI w 2007 r. spotykali się z Wiedeńczykami.

ARCHITEKTURA. Kościół złożony jest z czteroprzęsłowego, trójnawowego halowego korpusu oraz trójprzęsłowego prezbiterium zamkniętego pięciobocznie. Do korpusu po obu bokach przylegają rzędy czterech kaplic. Prezbiterium kościoła od wschodu i południa oraz górne partie korpusu od południa opięte są przyporami. Barokowa fasada jest w środkowej części cofnięta do tyłu, po bokach ujmują ja wysunięte skrzydła budynków klasztoru jezuitów. Fasadę poprzedza taras, pod którym kryje się obszerny przedsionek. Dolna kondygnacja środkowej część fasady podzielona jest parami zdwojonych pilastrów. Na osi umieszczone jest wielkie prostokątne okno zwieńczone segmentowym naczółkiem. W bocznych polach również wydzielonych pilastrami, znajdują sie półkoliste wnęki z posągami świętych, zwieńczone trójkątnymi naczółkami. Górna kondygnacja, wydzielona jest wydatnym gzymsem, ujęta spływami wolutowymi i zwieńczona trójkątnym szczytem. Korpus i prezbiterium nakryte są dachami dwuspadowymi z wieżyczką na sygnaturkę nad zamknięciem prezbiterium. Wewnątrz korpus podzielony na trzy nawy smukłymi ośmiobocznymi filarami z korynckimi kapitelami, wspierającymi sklepienia krzyżowo-żebrowe w nawie. Prezbiterium nakryte sklepieniem kolebkowym pokrytym kasetonami.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Prezbiterium. W klasycystycznym ołtarzu głównym umieszczony jest obraz Maryi Królowej Aniołów, namalowany w 1798 r. przez Johanna Georga Däringera. Na południowej ścianie prezbiterium zawieszony jest obraz Wniebowzięcie Maryi, namalowany w 1709 r. przez Andrea Pozzo, pochodzący z dawnego ołtarza głównego.

Nawa główna. Przy trzecim filarze po lewej stronie znajduje się klasycystyczna ambona z około 1800 r. a na chórze muzycznym umieszczony jest późnobarokowy prospekt organowy z 1763 r.

Kaplice po lewej stronie. Na sklepieniu trzeciej kaplicy widnieje fresk przedstawiający gloryfikację św. Jana Franciszka Regis, wykonany w latach 1752-53 przez Franza Antona Maulbertscha. Znajduje się tu też marmurowa płyta nagrobna cesarskiego wodza feldmarszałka hrabiego Raimondo Montecuccoli (zm. 1680). W następnej kaplicy św. Antoniego umieszczony jest obraz Męczeństwo św. Bonifacego, który namalował Johann Georg Schmidt w 1719 r. Pod ołtarzem pochowany jest spowiednik cesarza Ferdynanda II, Wilhelm Lamormaini (zm. 1648). Na ścianie zawieszony jest obraz wotywny Ukrzyżowanie Chrystusa w otoczeniu członków rodu Habsburgów, namalowany przez Franza Luycxa około 1663 r. W czwartej kaplicy znajduje się obraz św. Jana Nepomucena, dzieło Martina Johanna Schmidta zw. Kremser Schmidt z 1777 r.

Kaplice po prawej stronie. W pierwszej kaplicy poświęconej św. Ignacemu Loyoli, znajdują się freski autorstwa Andra Pozzo, przedstawiające sceny z życia założyciel zakonu jezuitów. W następnej kaplicy umieszczony jest obraz Zaślubiny św. Józefa i Maryi, malowany około 1654 r. przez Joachima von Sandrarta.

LITERATURA

Gostyński W., Wiedeń. Przewodnik, Warszawa 1985
Kretschmer H., Reclams Städteführer Wien, wyd. Reclam 2025
Rüttnauer G., Knaurs Kulturführer in Farbe Wien und umgebung, Augsburg 1998
Nowak M., Czerwińska B., Wiedeń. Przewodnik, wyd. ExpressMap 2013
Sztuka gotycka, pod. red. R. Tomana, wyd. Konemann 2000
Strona internetowa: https://www.wien.gv.at/wiki/index.php?title=Kirche_am_Hof