Wiedeń, kościół Zwiastowania NMP, serwitów
Wien, servitenkirche,
Mariä Verkündigung

Lokalizacja: Wiedeń - Alsergrund, Servitengasse 9 (48.220696, 16.363765)
Budowa: 1651-1677
Budowniczy: Carlo Martino Carlone, Franz i Carlo Canevale
Styl: barok

HISTORIA. Zakon serwitów przybył do Wiednia w 1614 r. na zaproszenie cesarza Macieja Habsburga. Obecny barokowy kościół został zbudowany w latach 1651-1677 z fundacji hrabiego Christopha Liudwiga von Paara. Autorstwo projektu kościoła przypisuje się Carlo Martino Carlone, który prowadził też prace budowlane. W latach 1667-1677 budowę kościoła kontynuowali Franz i Carlo Canevale. Renowację kościoła po zniszczeniach w czasie tureckiego oblężenia w 1683 r. przeprowadził Francesco Martinelli W 1675 r. w kościele złożono ciało serwity św. Peregryna Laziosi. Kościół został uszkodzony w czasie II wojny światowej, zniszczeniu uległy wtedy dachy oraz część wystroju i wyposażenia.

ARCHITEKTURA. Późnobarokowy kościół złożony jest z nawy na planie elipsy poprzedzonej od frontu dwuwieżową fasadą oraz z prezbiterium zamkniętego ścianą prostą. Nawa po bokach ujęta jest dwiema prostokątnymi kaplicami a w narożnikach czterema mniejszymi kaplicami. Fasada w środkowej części lekko wysunięta do przodu i podzielona na dwie kondygnacje. Po bokach ujęta dwiema wysokimi czworobocznymi wieżami nakrytymi cebulastymi hełmami z latarniami. W dolnej kondygnacji zamkniętej łukiem odcinkowym gzymsu z belkowaniem, znajduje się portal wejściowy nakryty przerwanym naczółkiem a nad nim mieści się prostokątne okno. Górna kondygnacja nakryta jest trójkątnym szczytem z monogramem zakonu serwitów. We wnękach w przyziemiu wież umieszczone są rzeźby św. Joachima Piccolomini ze Sieny i św. Juliany Falconieri. Elewacje boczne nawy opięte są przyporami i przebite dużymi oknami termowymi. Nakrywa ją dach dwuspadowy zakończony półkoliście od południa i zachodu. Prezbiterium oświetlone prostokątnymi oknami zamkniętymi półkoliście także nakryte jest dachem dwuspadowym. Wewnątrz ściany nawy opięte są pilastrami podtrzymującymi obiegający gzyms z belkowaniem. Prezbiterium i kaplice boczne otwarte są do nawy półkolistymi arkadami. Nawę nakrywa eliptyczna kopuła oświetlona dużymi oknami a prezbiterium nakryte jest sklepieniem kolebkowym

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Dekorację stiukową która pokrywa ściany i sklepienia kościoła wykonał Giovanni Battista Barberini w 1669 r. Freski na kopule, sklepieniu prezbiterium i chóru wykonane przez nieznanego artystę przedstawiają sceny z życia Jezusa m.in. Wniebowstąpienie oraz Maryi m.in. Wniebowzięcie i Koronację. W prezbiterium ustawiony jest barokowy ołtarz główny wykonany w 1711 r. przez Benedikta Stöbera, w jego polu głównym umieszczony jest obraz Zwiastowanie, namalowany w 1849 r. przez Leopolda Schulza. W ołtarzu drugiej kaplicy po lewej stronie umieszczona jest gotycka Pieta z około 1470 r. oraz grób cesarskiego wodza z czasu wojny trzydziestoletniej Ottavio Piccolomini (zm. 1656). Późnobarokowa ambona z 1739 r. o niezwykle bogatej dekoracji rzeźbiarskiej i snycerskiej wykonanej przez Balthasara Molla i Josefa Hilbera.

Rzut poziomy za: https://www.treberspurg.com/projekt/servitenkirche/

LITERATURA

Kretschmer H., Reclams Städteführer Wien, wyd. Reclam 2025
Strona internetowa: http://www.rossau.at/servitenkirche/servitenkirche.html

Wiedeń, kościół Zwiastowania NMP, serwitów


Kościoły w Wiedniu opisane na stroniezabytkowekoscioly.net

Wiedeń, katedra św. Szczepana
Wiedeń, kościół św. Karola Boromeusza
Wiedeń, kościół am Hof
Wiedeń, kościół augustianów
Wiedeń, kościół dominikanów
Wiedeń, kościół franciszkanów
Wiedeń, kościół jezuitów
Wiedeń, kościół kapucynów
Wiedeń, kościół krzyżacki
Wiedeń, kościół Maria am Gestade
Wiedeń, kościół Mariahilf
Wiedeń, kościół Matki Bożej Zwycięskiej
Wiedeń, kościół minorytów
Wiedeń, kościół paulinów
Wiedeń, kościół pijarów
Wiedeń, kościół salezjanek
Wiedeń, kościół serwitów
Wiedeń, kościół szkocki
Wiedeń, kościół Trójcy Przenajświętszej
Wiedeń, kościół Świętej Trójcy (Wotrubakirche)
Wiedeń, kościół wotywny
Wiedeń, kościół św. Józefa na Kahlenbergu
Wiedeń, kościół św. Karola Boromeusza na Cmentarzu Centralnym
Wiedeń, kościół św. Michała
Wiedeń, kościół św. Piotra