Niemcy
Ratyzbona, kościół św. Urlyka
Marek SztorcRatyzbona, kościół św. Urlyka
Regensburg, kirche St. Urich
Lokalizacja: Ratyzbona, Domplatz 2 (49.019238, 12.099310)
Budowa: 1225-1240
Styl: wczesny gotyk
HISTORIA. Kościół został zbudowany przypuszczalnie w latach 1225-1240 jako kaplica pałacowa Wittelsbachów. Od 1263 r. aż do 1824 r. pełnił funkcję kościoła parafialnego dla parafii katedralnej. W latach 1880 - 1936 kościół został zamieniony na muzeum. Od 1986 r. w kościele znajduje się siedziba Muzeum Diecezjalnego w Ratyzbonie.
ARCHITEKTURA. Wczesnogotycki kościół posiadający plan sześcioprzęsłowej pięcionawowej bazyliki bez prezbiterium. Fasada podzielona masywnymi przyporami z dużą rozetą z maswerkiem w części środkowej i dużym dwudzielnym portalem w przyziemiu zamkniętym półkolistym łukiem archiwolty.
Na zewnątrz ściany opięte są przyporami, w nawach bocznych ściany przebite są okulusami zaś nawę główną oświetlają okna prostokątne zamknięte półkoliście. W trzecim przęśle od zachodu znajduje się romański portal półkolisty ujęty kolumnami ze zdobionymi kapitelami i płaskorzeźbą Chrystusa nauczającego w otoczeniu aniołów w tympanonie. Nawę główną nakrywa dach dwuspadowy a nawy boczne nakryte są dachami jednospadowymi.
Wewnątrz kościół posiada formę dwukondygnacjowej bazyliki galeryjnej. Górna część była przeznaczona dla władcy i jego dworu a w dolnej kondygnacji odbywały się m.in. sądy. Dwa zachodnie przęsła korpusu zajmuje galeria wsparta na ośmiobocznych filarach, która od północy i południa rozciąga się na kolejne przęsła. Galeria ta dzieli wnętrze na pięcionawową dolną kondygnację oraz trójnawową salę z niższymi nawami bocznymi. Od trzeciego do szóstego przęsła znajduje się duża przestrzeń ujęta po bokach ostrołukowymi galeriami.
WYSTRÓJ WNĘTRZA. Na ścianach zachowały się liczne fragmenty polichromii. Najstarsze z nich z około 1240 r. znajdują się w trzech strefach po obu stronach wschodniego okna. U dołu południowej galerii widnieją cztery postacie ewangelistów z końca XV w. W zachodniej części galerii przedstawieni są: Chrystus Tronujący, św. Krzysztof i św. Maria Magdalena z około 1410 r. Najlepiej zachowały się malowidła z 1571 r., m.in. Złożenie do grobu i Zmartwychwstanie na łuku tęczy oraz pozostałości Sądu Ostatecznego na łuku galerii naprzeciw tęczy. W kościele prezentowana jest kolekcja sztuki sakralnej od XI do XX w.
LITERATURA
Knaurs Kulturführer in Farbe Niederbayern und Obepfalz, opr. zb., München 1995
Morsbach P., Regensburger kirchen – ein fűhrer, Regensburg 1990
Ratyzbona, kościół św. Urlyka
