Francja
Nicea, katedra św. Reparaty
Marek SztorcNicea, katedra św. Reparaty
La cathédrale Sainte-Réparate de Nice
Lokalizacja: Nice, 3 Pl. Rosetti (43.697144, 7.275781)
Budowa: 1658-1682
Styl: barokowy
HISTORIA. Pierwsza katedra w Nicei została wzniesiona na wzgórzu zamkowym w V w. Później była kilka razy przebudowywana: w IX w., XI w. i przypuszczalnie w 1. połowie XV w. Została zniszczona w czasie zdobycia Nicei przez wojska francuskie w 1691 r. Wcześniej bo w 1531 r. siedziba katedry została przeniesiona ze wzgórza zamkowego do kościoła św. Reparaty, położonego na starym mieście. Świątynia ta okazała się wkrótce zbyt mała i w 1650 r. rozpoczęto budowę obecnej barokowej katedry według projektu architekta i wojskowego inżyniera w Nicei Giovanni Andrea Guiberto. W 1658 r. w czasie wizytowania budowy przez biskupa Palletisa zawaliło się sklepienie nawy, w wyniku czego biskup zmarł. Prace budowlane zostały wznowione w 1673 r. pod kierunkiem architekta Marc Antonio Grigho z Ticino i zostały ukończone w 1682 r. W latach 1731-1757 wzniesiono dzwonnicę. W latach 1825-1830 dobudowano fasadę według projektu Jean-Andre Guiberto.
ARCHITEKTURA. Barokowa katedra zbudowana została na planie krzyża łacińskiego. Złożona jest z czteroprzęsłowego, trójnawowego, bazylikowego korpusu nawowego, transeptu z kopułą oraz jednoprzęsłowego i trójnawowego prezbiterium zamkniętego półkolistą apsydą. Do naw bocznych dostawione są po cztery kaplice boczne z każdej strony, do prezbiterium od południa dostawiona jest jednoprzęsłowa kaplica zamknięta półkolistą apsydą, także nawa północna prezbiterium zamknięta jest apsydą zaś do północno-wschodniego narożnika fasady dobudowana jest dzwonnica. Fasada neobarokowa, trójdzielna i dwukondygnacjowa, zwieńczona trójkątnym szczytem. Podzielona zwielokrotnionymi pilastrami dźwigającymi wydatny gzymsy z belkowaniem. Na osi dolnej kondygnacji znajduje się portal wejściowy a w bocznych polach rozmieszczone są półkoliste wnęki z posągami świętych. Analogiczne wnęki z posągami znajdują się w górnej kondygnacji a między nimi umieszczone jest duże okno nakryte odcinkowym naczółkiem. Elewacje boczne o podziałach ramowych, przebite są oknami zamkniętymi łukami segmentowymi. Nawę główną nakrywa dach dwuspadowy, prezbiterium i ramiona transeptu nakrywają dachy trójspadowe, nad nawami bocznymi dachy jednospadowe. Nad skrzyżowaniem naw wznos się kopuła z latarnią na wysokim kolistym tamburze, który rozczłonkowany jest parami pilastrów i przebity dużymi prostokątnymi oknami. Ściany wewnątrz rozczłonkowane są pilastrami kompozytowymi dźwigającymi wydatny gzyms konsolkowy z belkowaniem. Nawa główna otwarta jest do naw bocznych i na ramiona transeptu półkolistymi arkadami wspartymi na czworobocznych filarach, które podtrzymują także sklepienia kolebkowe nad nawami i prezbiterium. Nad skrzyżowaniem naw wznosi się kopuła na pendentywach wsparta na czterech masywnych filarach.
WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Katedra posiada bogatą dekorację stiukową prezbiterium i kaplic bocznych. W prezbiterium umieszczony jest barokowy ołtarz główny z 1686 r. z obrazem Chwała św. Reparaty. W prawym ramieniu transeptu urządzona jest kaplica Najświętszego Sakramentu z obrazem Dysputa o Najświętszym Sakramencie. W lewym ramieniu transeptu urządzono kaplicę św. Rozalii z Palermo. W kaplicachbocznych znajdują się barokowe ołtarze z obrazami z okresu od XVII do XIX w.
LITERATURA
Strona internetowa: https://cathedrale-nice.fr/la-cathedrale-sainte-reparate/
Nicea, katedra św. Reparaty