Bolonia, bazylika Santi Bartolomeo e Gaetano

Szczegóły: | Odsłony: 33

Bolonia, bazylika Santi Bartolomeo e Gaetano
Bolonia, basillica dei Santi Bartolomeo e Gaetano

Lokalizacja: Bolonia, Strada Maggiore 4 (44.494145, 11.347245)
Budowa: 1627-1694
Architekt: Giovanni Battista Natali
Styl: barok

HISTORIA. Pierwotny kościół p.w. św. Bartłomieja w Bolonii miał według tradycji istnieć już w czasach biskupa św. Petroniusza. Pierwsze pewne wzmianki o kościele na tym miejscu pochodzą z XIII w. W 1516 r. rozpoczęto przebudowę kościoła z inicjatywy rodu Gozzadini, która szybko został przerwana. Z tego czasu pochodzi tylko renesansowy portyk. W 1599 r. kościół przejęli księża teatyni, którzy w 1627 r. rozpoczęli przebudowę kościoła według projektu Giovanni Battista Natali. Nowy projekt zakładał właściwie budowę nowej świątyni i zmianę jej orientacji z fasadą wychodzącą na południe. Kopułę i dzwonnicę ukończono do 1694 r. Po kanonizacji św. Kajetana w 1671 r. jego imię zostało dołączone do wezwania kościoła.

ARCHITEKTURA. Barokowy kościół zbudowany na planie krzyża łacińskiego, złożony z trójnawowego, czteroprzęsłowego bazylikowego korpusu, do którego do naw bocznych przylegają płytkie kaplice oraz z transeptu i jednoprzęsłowego prezbiterium zamkniętego półkoliście. Po obu stronach prezbiterium dostawione są kaplice a do południowego ramienia transeptu dobudowana jest dzwonnica. Od południa i zachodu kościół poprzedzają arkadowe portyki. Nad skrzyżowaniem naw wznosi się kopuła z latarnią, posadowiona na wysokim ośmiobocznym tamburze. Mniejsze kopułki z latarniami nakrywają każde z przęseł naw bocznych. Prezbiterium i nawę główną nakrywają dachy dwuspadowe, nad ramiona transeptu dachy wielospadowe a nad kaplicami bocznymi i portykami dachy jednospadowe. Prezbiterium, transept i nawa główna oświetlone są dużymi prostokątnymi oknami. Fasada kościoła w dolnej części przesłonięta portykiem w górnej ujęta spływami i nakryta trójkątnym szczytem.

Wewnątrz ściany nawa główna otwarta jest do naw bocznych półkolistymi arkadami wspartymi na kolistych kanelowanych kolumnach z jońskimi kapitelami. Prezbiterium, ramiona transeptu i nawę główną obiega wydatny gzyms z belkowaniem. Nawę główną nakrywa sklepienie kolebkowe z lunetami na gurtach, sklepienia kolebkowe nakrywają też prezbiterium i ramiona transeptu. Nad skrzyżowaniem naw znajduje się kopuła na pendentywach, podparta na czterech masywnych narożnych filarach. Nawy boczne nakryte są mniejszymi kopułami z latarniami.

WYPOSAŻENIE I WYTSTRÓJ WNĘTRZA kościoła pochodzi z okresu po rozbudowie z XVII w. i jest barokowe i późnobarokowe. Na ścianach apsydy prezbiterium znajdują się trzy duże freski w stiukowych obramieniach wykonane przez Marcantonio Franceschini i Luigi Quiani w końcu XVII w. Przedstawiają one sceny z życia św. Bartłomieja: po lewej św. Bartłomiej głoszący kazanie Ormianom, po prawej św. Bartłomiej uwalniający córkę króla Armenii od złego ducha i po środku Męczeństwo św. Bartłomieja. Na sklepieniu apsydy scena Chwała św. Kajetana namalowana w 1692 r. przez Giuseppe Rolli. Sklepienie nawy zdobią freski wykonane przez Giacomo Alboresi w 3. ćwierci XVII w., które przedstawiają sceny z życia św. Kajetana. Sceny te otaczają perspektywiczne kwadratury, dzieło Angelo Michele Colonna i Agostino Mitelli. Sklepienie kopuły pokrywają freski Antonio i Giuseppe Rolli z 2. połowy XVII w. ze sceną Chwały św. Kajetana i Wypędzenie Lucyfera, na pendentywach przedstawienie czterech Doktorów Kościoła.

Wśród obrazów ołtarzowych umieszczony w kościele warto wymienić: Św. Karol Boromeusz na cmentarzu w Varallo, dzieło Lodovico Caracci z około 1617 r. w drugiej kaplicy po prawej stronie i Zwiastowanie Francesco Albani z 1632 r. w czwartej kaplicy po lewej stronie. W prawym ramieniu transeptu zawieszony jest duży obraz ze Świętym Kajetanem, malowany przez Lucio Massari. W lewym ramieniu transeptu obok dużego obrazu przedstawiającego bł. Paolo Buralli, namalowanego przez Paolo Gandolfi, znajduje się mały obraz Maryja z Dzieciątkiem, namalowany przez Guido Reni w 1632 r.

LITERATURA

Knaurs Kulturführer in Farbe. Italien, opr. zb. Augsburg 2000
Strona internetowa: https://baroqueart.museumwnf.org/database_item.php?id=monument;BAR;it;Mon12;32;it
Strona internetowa: https://structurae.net/en/structures/basilica-santi-bartolomeo-e-gaetano
Strona internetowa: http://churchesofvenice.com/bologna2.htm#ssbart&gaet

Bolonia, bazylika Santi Bartolomeo e Gaetano