Niemcy
Berlin, kościół niemiecki
Marek SztorcBerlin, kościół niemiecki
Berlin, Deutscher Dom
Lokalizacja: Berlin - Mitte, Gendarmenmarkt 1-2 (52.512776, 13.392424)
Budowa: 1701-1708, 1780-1785
Architekt: Martin Grünberg, Giovanni Smonetti, Carl Freidrich Gontard
Styl: klasycyzm
HISTORIA. Pierwotny kościół na tym miejscu został zbudowany w latach 1701-1708 według projektu Martina Grünberga i Giovanniego Smonettiego. W latach 1780-85 r. dobudowano wieżę według planów Carla von Gontarda. Gontard, który nadzorował prace budowlane został odsunięty po zawaleniu się wieży w 1781 r. Budowę wieży ukończył Georg Christian Unger. Pomysł wzniesienia obu wysokich wież na placu Żandarmerii wyszedł od króla Fryderyka II, który inspirację czerpał w bliźniaczych kościołach na rzymskim Piazza del Poppolo i paryskim kościele św. Genowefy (dzisiaj Panteon). W listopadzie 1943 r. kościół został uszkodzony w wyniku alianckiego nalotu. Kolejne bombardowanie w styczniu 1945 r. doprowadziło do całkowitego wypalenia budynku, który pozostawał ruiną aż do 1983 r. kiedy to rozpoczęto jego odbudowę. Prace zostały ukończone w 1996 r. i dawny gmach kościoła został przeznaczony na muzeum historii niemieckiego parlamentaryzmu.
ARCHITEKTURA. Klasycystyczny kościół złożony jest z nawy i wysokiej na 70 metrów wieży. Nawa zbudowana jest na planie koła i nakryta kopułą z latarnią, z trzech stron otoczona jest trapezoidalnymi apsydami. Jej ściany opięte są w narożnikach pilastrami i przeprute dużymi, odcinkowymi oknami. Wieża w dolnej części ujęta jest z trzech stron wysuniętymi sześciokolumnowymi portykami, zwieńczonymi trójkątnymi tympanonami, nakrytymi dachami dwuspadowymi. Górna część wieży posiada formę smukłego owalu, opiętego kolumnami podtrzymującymi gzyms z balustradą i nakrytego kopułą.
LITERATURA
Adamiak J., Pillep R., Zabytki architektury i sztuki NRD, Warszawa 1989
Czupryna J. M., Ptaszyńska M., Berlin. Przewodnik, Expressmap 2015
Knaurs Kulturführer in farbe Berlin, opr. zb., München 1992
Berlin, kościół niemiecki
Kościoły w Berlinie opisane na stronie zabytkowekoscioly.net
Berlin, katedra protestancka
Berlin, katedra św. Jadwigi
Berlin, kościół Mariacki
Berlin, kościół św. Mikołaja
Berlin, kościół francuski
Berlin, kościół Niemiecki
Berlin, kościół Friedrichwerdersche
Berlin, kościół Pamięci Cesarza Wilhelma
Berlin, bazylika św. Jana