Warszawa, kościół św. Karola Boromeusza

Szczegóły: | Odsłony: 12

Warszawa, kościół św. Karola Boromeusza

Lokalizacja: Warszawa - Wola, Chłodna 21 (52.238206, 20.992560)
Budowa: 1841-1849
Architekt: Henryk Marconi
Styl: neorenesans

HISTORIA. Kościół został zbudowany w latach 1841-1849 według projektu architekta Henryka Marconiego. W czasie konsekracji kościoła 4 listopada 1849 r. miało miejsce premierowe wykonanie Mszy skomponowanej specjalnie na tę okazję przez Józefa Elsnera. Kościół przetrwał powstanie warszawskie bez poważniejszych zniszczeń, dopiero w styczniu 1945 r. Niemcy wysadzili jego transept i apsydę. Odbudowa i prace konserwatorskie przy kościele prowadzone były do końca lat 50-tych.

ARCHITEKTURA. Neorenesansowy kościół wzorowany na bazylikach wczesnochrześcijańskich, złożony z trójnawowego bazylikowego korpusu, transeptu i półkolistej apsydy prezbiterium. Fasada dwukondygnacjowa rozdzielona jest wydatnym gzymsem z belkowaniem. Dolną część stanowi wgłębny portyk podtrzymywany przez korynckie kolumny. Górna węższa część fasady nakryta jest trójkątnym tympanonem i ujęta dwiema kwadratowymi wieżami zwieńczonymi zdwojonymi latarniami. W tympanonie znajduje się płaskorzeźbiona scena, wykonana przez Konstantego Hegla, w której św. Karol Boromeusz udziela komunii mieszkańcom Mediolanu w czasie zarazy. W narożnikach górnej części fasady ustawione są posągi śś. Piotra i Pawła wykonane przez Pawła Malińskiego i Ludwika Kauffmanna. Elewacje boczne podzielone są korynckimi pilastrami i zwieńczone gzymsami z belkowaniem. Ściany naw bocznych wypełnione są półkolistymi wnękami z posągami przeważnie polskich świętych. Powyżej nawa główną przebita jest dużymi prostokątnymi oknami zamkniętymi półkoliście. Wewnątrz nawa główna otwarta jest do naw bocznych półkolistymi arkadami wspartymi na żeliwnych kolumnach korynckich kapitelach, nad arkadami znajduje się wydatny gzyms z belkowaniem, który wydziela strefę okien oświetlających wnętrze. Nawę nakrywa sklepienie kasetonowe. Ściany naw bocznych podzielone są pilastrami i nakryte sklepieniami żaglastymi na gurtach.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Z dawnego wyposażenia przetrwały tylko boczne ołtarze wykonane w 1887 r. według projektu Władysława Marconiego. W ołtarzu głównym zawieszony jest obraz św. Andrzeja namalowany przez śląskiego malarza Michaela Willmana, przywieziony ze Śląska do Warszawy po zakończeniu II wojny światowej.

Przed kościołem ustawiony jest odlany z brązu posąg Matki Bożej wykonany przez Andrzeja Pruszyńskiego.

LITERATURA

Popkowicz-Tajchert R., Zabytkowe kościoły Warszawy, Warszawa 2000
Stefański K., Architektura XIX w. na ziemiach polskich, Warszawa 2005
Sztuka polska t. VI., Sztuka polska w XIX w., opr. zb., Warszawa 2021
Żabicki J., Leksykon zabytków Mazowsza i Podlasia, Warszawa 2010
Strona internetowe: https://www.parafiaandrzeja.pl

Warszawa, kościół św. Karola Boromeusza