Wrocław, kościół św. Bernarda, dawny bernardynów

Szczegóły: | Odsłony: 3785

Wrocław, kościół św. Bernarda, dawny bernardynów

Lokalizacja: Wrocław-Stare Miasto, Bernardyńska 2 (51.109907, 17.042138)
Budowa: 1463 - 1502
Architekt: Mistrz Hannos
Styl: późny gotyk

HISTORIA. Pojawienie się bernardynów we Wrocławiu jest związane z podróżą misyjną Jana Kapistrana, włoskiego kaznodziei i legata papieskiego, który odwiedził miasto w 1453 r. Pierwszy, tymczasowy kościół p.w. św. Bernarda ze Sieny bernardyni wznieśli we Wrocławiu już w 1455 r. Niebawem bo w 1463 r. ruszyły prace nad obecną, okazałą świątynią. Przebiegały one w trzech etapach. Początkowo wzniesiono prezbiterium i zakrystię a przy ich budowie czynny był Mistrz Hannos (Hans Berthold?). Około 1466 r. zbudowano mury obwodowe korpusu a przed 1502 r. nakryto wnętrze sklepieniami. W 1502 r. konsekracji świątyni dokonał bp wrocławski Jan IV Roth. W 1522 r. kościół został opuszczony przez bernardynów a w 1526 r. przejęli go ewangelicy, w rękach których pozostawał do 1945 r. jako świątynia parafialna Nowego Miasta. W 1628 r. kościół został poważnie uszkodzony w wyniku pożaru, runął wtedy dach i część sklepień. Odbudowa ciągnęła się aż do 1704 r., wówczas szczyt zachodni uzyskał barokową formę. Ponownie uszkodzony został podczas ostrzału miasta przez wojska pruskie w 1757 r. Poważne zniszczenia dotknęły kościół także w czasie działań wojennych w 1945 r. Odbudowany w latach 1956-1965 jest obecnie siedzibą Muzeum Architektury.

ARCHITEKTURA. Kościół bernardynów był ostatnią tak okazałą, gotycką świątynią wzniesioną we Wrocławiu, ma 74 m długości i 24 m szerokości. Posiada trójnawowy, bazylikowy korpus i zamknięte trójbocznie prezbiterium, przy którym w narożu z nawą południową stoi niewielka wieża, nakryta ośmiobocznym hełmem ostrosłupowym. Z kolei od południa dobudowana jest dwuprzęsłowa kaplica zamknięta trójbocznie, otwarta do wnętrza bogato profilowaną arkadą. We wnętrzu arkada tęczy ostrołukowa, sklepienia nad prezbiterium i nawą główną gwiaździste, czteroramienne, w nawach bocznych i kaplicy krzyżowo-żebrowe. Na zewnątrz kościół opięty przyporami za wyjątkiem północnej elewacji korpusu nawowego. Fasada zachodnia zwieńczona jest barokowym szczytem, trójkątnym ze spływami i pilastrami. Ściany przeprute zostały dużymi, ostrołukowymi oknami z maswerkami. Do wnętrza prowadzą ostrołukowe portale gotyckie, najciekawszy z nich, zachodni ujęty jest kolumnami i zwieńczony wimpergą w formie oślego grzbietu z żabkami, kwiatonem i pinaklami po bokach. Dwa pozostałe portale, północny i południowy posiadają skromniejsza formę.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Przed II wojną światową w kościele można było oglądać wiele interesujących zabytków m.in. Tryptyk św. Jadwigi (obecnie w Muzeum Narodowym w Warszawie), chrzcielnicę z 1591 r. czy obraz Ukrzyżowania z XV w. W Muzeum Narodowym we Wrocławiu znajduje się rzeźba Chrystusa Zmartwychwstałego z końca XV w. W związku z aktualnym przeznaczeniem kościoła (Muzeum Architektury) wewnątrz brak jest wyposażenia o charakterze sakralnym. Jedynie w południowym przedsionku zachowały się dawne tablice i epitafia kamienne.

Rzut poziomy kościoła i czarno białe fotografie pochodzą z pracy: Architektura gotycka w Polsce, pod red. T. Mroczko i T. Arszyńskiego

LITERATURA

Antkowiak Z., Kościoły Wrocławia, Wrocław 1991
Architektura gotycka w Polsce, pod red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Pilch J., Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa 2005

Wrocław, kościół św. Bernarda

Kościoły Wrocławia opisane na stronie zabytkowekoscioly.net

Friday the 4th - Custom text here. Templates Joomla

Menu witryny

Kontakt

dolnośląskie

Wrocław, kościół św. Bernarda, dawny bernardynów